Plantun de Prouvènço

Pèr coumpara dos planto d'encò nostre

Agrostemma githago & Vicia lathyroides

fotò
fotò
Niello

Agrostemma githago

Caryophyllaceae

Àutri noum : Courouno-di-blad, Pebreto, Barbudo, Nialo, Aniello.

Noms en français : Nielle, Nielle des blés.

Descripcioun :
Erbo pulèu grando que trachis dins li blad e que fai de poulìdi flour roso.

Usanço :
Li grano de niello soun empouisounanto, ço que dounavo, à passa tèms (avans la criblo di gran), de farino qu'èron pas manjadisso (farino nielado). Pèr acò la nielo èro levado di champ avans o dóu tèms di meissoun : "Iéu me rapelle que me mandavo moun pèro, ère pichouno ! -Vai ciéucla un pau aquéu caire de blad -De que fau leva ? - De nielo", me disié ! O peréu : "Meissounavian l'espéuto à la fauciho, e levavian aquéli planto que i'avié dedins... La nielo fasié de grano negro" (G. Gabinel e J. Chapus in O. Madon, op. cit., p. 127).

Port : Grando erbo
Taio : 0,3 à 1 m
Fueio : óupousado
Tipe bioulougico : Teroufite
Cicle bioulougico : Planto de l'an

Gènre : Agrostemma
Famiho : Caryophyllaceae



Coulour de la flour : Roso
Petalo : 5
Ø (o loungour) flour : Pancaro entresigna
Flourido : Printèms

Sòu : Ca
Autour basso e auto : Pancaro entresigna
Aparado : Noun
Remarco : Champ de cerealo

Liò : Champ - Meissoun
Estànci : Mesoumediterran à Mountagnard
Couroulougi : Pancaro entresigna
Ref. sc. : Agrostemma githago L., 1753

fotò
fotò
Vesso(-fausso-jaisso)

Vicia lathyroides

Fabaceae Leguminosae

Noms en français : Vesce fausse gesse, Vesce printanière.

Descripcioun :
Aquelo vesso, primo e basso, a de pichòti flour soulitàri e vióuleto sènso pecou. Vèn bèn dins li relarg sablous. Li fueio, pelouso, d'en bas an 2 parèu de fueioun, e mai pèr li fueio d'en aut (3 à 4 parèu emé uno vediho simplo). Li dóusso soun sènso péu e negro un cop maduro. Ei bessai poussible de s'engana emé Vicia peregrina, mai aquelo a de fueioun mai prim e un pichot pecou que l'estaco à la cambo. Coumpara emé la vesso-di-gròssi-dóusso.

Usanço :
Ramenten qu'èi pas counseia de manja de grano de vesso, que soun empouisounanto e dounon uno malautié néuroulougico, lou latirisme (presènci d'ODAP).

Port : Erbo
Taio : 5 à 25 (40) cm
Fueio : coumpausado
Tipe bioulougico : Teroufite
Cicle bioulougico : Planto de l'an

Gènre : Vicia
Famiho : Fabaceae
Famiho classico : Leguminosae

Ordre : Fabales

Coulour de la flour : Vióuleto
Petalo : irreguliero
Ø (o loungour) flour : Pancaro entresigna
Flourido : Printèms

Sòu : Ca
Autour basso e auto : 0 à 1700 m
Aparado : Noun

Liò : Sablo - Roucaio - Champ
Estànci : Termoumediterran à Mountagnard
Couroulougi : Pancaro entresigna
Ref. sc. : Vicia lathyroides L., 1753

Partisoun en Prouvènço : CCC à C : mai o mens coumuno ; R à RRR : pulèu o forço raro ; "ges" dins aquéu relarg.
fotò Rose Plano Auto Basso Safrouso Preaupenco Marino Aup
C
R
CC
R
CC
C
R
RR

Agrostemma githago & Vicia lathyroides

RR
RR
C
RR
RR
RR
RR
ges

Coumpara Niello emé uno autro planto

fotò

Coumpara Vesso(-fausso-jaisso) emé uno autro planto

fotò